Trước khi trở về thành phố L, cô Tĩnh Thu lại đến nhà Ngải Mễ lần nữa. Cô nói: “Cô chỉ xin nghỉ được một tuần nên phải về rồi. Cô đã đến tìm người bạn là phóng viên của tờ Quang minh nhật báo, nói tình hình của Allan cho anh ấy biết, anh ấy rất có hứng thú với việc này. Nhưng cô không muốn anh ấy phanh phui câu chuyện tại thời điểm này, sợ làm mất lòng công an thành phố J thì lại làm hỏng chuyện. Cô chỉ muốn để anh ấy khẽ đánh động để người thụ lý vụ án biết, có cuốn nhật ký của Jane rồi mà chưa chịu thả Allan ra thì báo chí sẽ vào cuộc đấy.”
Ngải Mễ liền hỏi: “Báo chí vào cuộc có phát huy được tác dụng không cô?”
“Báo chí vào cuộc phát huy được tác dụng chứ, quan trọng là việc này phải có giá trị về mặt thông tin. Nếu không có giá trị lớn về mặt thông tin, tòa soạn sẽ không mạo hiểm để đắc tội với bên công an đâu. Mọi người đều nói phóng viên là “vua không vương miện”, nhưng vua có vương miện hay không có vương miện đều phải ăn cơm, đều phải sống, thế nên vẫn phải nghĩ cho chính mình, đây là điều có thể lý giải.
Bản thân chuyện của Allan có thể không có đủ giá trị thông tin mà họ cần, đối với cả xã hội, một người vô tội thì thu thẩm một, hai tháng không phải là chuyện gì lớn lao. Nhưng từ lâu đã dấy lên những tranh luận về chế độ “thu thẩm”, người thì cho rằng chế độ thu thẩm của Trung Quốc linh hoạt, có lợi cho việc không để lọt kẻ xấu. Người thì lại cho rằng đây là sự chà đạp lên nhân quyền, vi phạm tinh thần hiến pháp. Thế nên nếu cảm thấy đáng để mạo hiểm làm việc này, phóng viên sẽ túm lấy việc này để ra tay. Cơ quan công an thành phố J sẽ không cam tâm làm vật hy sinh cho chế độ thu thẩm nên sẽ thả Allan.
Nếu phóng viên của tờ Quang minh nhật báo không muốn ra gây rắc rối trong vụ này, hoặc sự xuất đầu lộ diện của họ vẫn không đem lại kết quả gì thì cô sẽ tìm một tờ báo nước ngoài. Nhưng đây là vấn đề rất nhạy cảm, không cẩn thận có thể đẩy Allan vào hoàn cảnh tồi tệ hơn, thậm chí những người hỗ trợ chuyện này như chúng ta cũng bị liên lụy, thế nên cô cũng không dám manh động, hiện tại chỉ gửi gắm hy vọng vào cuốn nhật ký của Jane thôi, hy vọng là họ nhìn thấy nhật ký sẽ thả Allan ra.”
Ngải Mễ thán phục nói: “Cô thông minh thật đấy.”
“Không phải cô thông minh mà là cô đã từng trải qua, cô là người được trực tiếp hưởng lợi nhờ sự can thiệp của báo chí, năm xưa khi thi đỗ nghiên cứu sinh thì cô đang học tiến tu ở một trường trung cấp, cô thi đỗ nghiên cứu sinh đại học L, bên ủy ban giáo dục của thành phố cô ở lại không cho cô đi học, bảo sinh viên vừa tốt nghiệp trung cấp không được thi nghiên cứu sinh mà phải làm việc một thời gian mới được thi, nhưng trước khi học trung cấp cô đã đi làm nhiều năm, họ không quan tâm đến việc đó mà chỉ lôi quy định thi nghiên cứu sinh ra áp đặt vào cô. Cuối cùng không còn cách nào khác, cô mới lên tòa soạn báo để trình bày chuyện mình thi nghiên cứu sinh cho họ nghe. Sau đó ủy ban giáo dục đã nhượng bộ, cô mới được vào học nghiên cứu sinh ở trường L.”
“Không ngờ học nghiên cứu sinh mà khó như vậy.”
“Mỗi cơ hội được học hành của cô đều đến không dễ dàng, thế nên cô hết sức trân trọng.” Cô Tĩnh Thu đùa: “Cô đúng là sống đến già, học đến già. Ba mươi tuổi cô mới bắt đầu học thạc sĩ, giờ bốn mươi rồi mới bắt đầu định học tiến sĩ.”
“Học tiến sĩ ở trường Đại học B bọn em ạ?” Ngải Mễ hỏi đầy hi vọng.
“Không, cô sang Mỹ.”
“Trường Đại học C của bang B. Bên đó cho học bổng toàn phần, dễ xin visa nên cô sang đó trước thử xem.”
“Cô đi học ngành tiếng Anh ạ?”
“Không, cô học văn học so sánh. Thực ra cô làm văn học so sánh từ mấy năm nay rồi, cô cũng từng có ý định thi tiến sĩ rồi nhờ bố em hướng dẫn. Nhưng cô phải lo cho gia đình nữa, nếu học tiến sĩ ở Trung Quốc thì số tiền trợ cấp đó e là nuôi mình thôi cũng chưa đủ.”
Ngải Mễ tò mò hỏi: “Mấy năm nay cô nghiên cứu văn học so sánh ạ? Allan học thạc sĩ văn học so sánh cũng là do ảnh hưởng từ cô ư?”
“Nói đúng hơn là ảnh hưởng từ bố em, cậu ấy rất sùng bái thầy Ngải.”
“Anh ấy ngưỡng mộ cô.” Ngải Mễ thăm dò: “Anh ấy… bảo ngày trước chọn ngành tiếng Anh là vì cô, khi nói đến cô, anh ấy luôn tỏ ra… rất ngưỡng mộ, thế nên em nghĩ có thể…anh ấy…”
“Có phải em định nói là có thể… cậu ấy đã yêu cô không?” Cô Tĩnh Thu cười. “Nhưng lại ngại hỏi hả?”
Ngải Mễ thấy hơi sợ cô Tĩnh Thu, không phải chỉ vì cô ấy dường như có thể đi guốc trong bụng cô, mà còn là vì cô ấy nói thẳng ra điều đó. Cô Tĩnh Thu đã nói thế rồi, Ngải Mễ liền hỏi: “Có phải anh ấy từng yêu cô không ạ?”
“Sao có chuyện đó được? Tuổi cô có thể làm mẹ cậu ấy rồi, hơn nữa cậu ấy cũng biết cô từng yêu bố cậu ấy.”
“Thật ạ? Trước đây cô… từng yêu bố anh ấy ạ? Và anh ấy cũng biết ư?”
“Mẹ cậu ấy cũng biết.” Cô Tĩnh Thu cười rồi nói tiếp: “Cũng chẳng có gì, chỉ là chút cuồng nhiệt nhất thời của một cô gái trẻ thôi. Hồi ấy, cô còn rất trẻ, vừa tốt nghiệp cấp ba. Mẹ cô được nghe kể rất nhiều về những câu chuyện bất hạnh của nữ trí thức, rất sợ cô phải về nông thôn, đúng năm đó có chính sách “con thế chân bố mẹ”, nên mẹ cô đã về hưu sớm để cô kiếm được một chân giáo viên trong trường tiểu học mà mẹ cô gắn bó bao nhiêu năm.
Cô vốn là người thích đọc tiểu thuyết tình cảm, thuộc tuýp người vỡ lòng khá sớm về tình yêu. Nhưng tình yêu mà cô hiểu thời ấy chỉ giới hạn trong phạm trù tình cảm, không liên quan gì tới tình dục và hôn nhân, là cái rất thuần túy, hay còn gọi là tình yêu kiểu Planton. Yêu kiểu ấy rất trong sáng, ngây thơ, nhưng đối tượng yêu cũng rất thoải mái, chỉ cần một người xứng đáng để mình yêu thì bất kể anh ta già hay trẻ, xấu hay đẹp đều không quan trọng, anh ta đã kết hôn hay chưa kết hôn, ở xa nơi chân trời góc bể hay ở gần thì lại càng không thành vấn đề. Với suy nghĩ như hiện nay, chắc là em sẽ rất khó lý giải người con gái thời ấy. Thực ra theo cách nói như hiện nay thì gọi thứ tình cảm đó là “sùng bái” có lẽ sẽ phù hợp hơn.
Khái niệm về vẻ đẹp đàn ông của cô hoàn toàn bắt nguồn từ những cuốn sách mà cô thích đọc, trong khi những cuốn sách cô đọc ngày ấy chủ yếu là Liên Xô, như Thép đã tôi thế đấy, Anna Karenina, Chiến tranh và hòa bình… Thế nên cô cho rằng chỉ những người đàn ông mũi cao, mắt sâu, cao to, tóc xoăn mới được gọi là Don Juan. Ở Trung Quốc thời ấy rất khó gặp người như thế, do đó lý tưởng tình yêu về cơ bản là con số không.
Sau đó, nhà Allan chuyển đến gần nhà cô, bố cậu ấy đã thu hút sự chú ý của cô ngay, vì bố cậu ấy hoàn toàn phù hợp với định nghĩa về Don Juan của cô ngày ấy. Thời đó, tại thành phố K còn ít gặp người nước ngoài, thế nên mọi người đều thấy rất tò mò về ông ấy.
Bố Thành Cương từng là sinh viên đại học trước Cách mạng Văn hóa, tay nghề bác sĩ rất giỏi, rất có tiếng ở vùng đó, nhiều người khi vào viện khám bệnh đều xin khám bác sĩ Thành. Có thể khẳng định rằng, trong sỠnhững bệnh nhân đến xin khám bác sĩ Thành, có không ít người đến chỉ vì muốn được gặp ông, được nói chuyện với ông vài câu, vì con người ông vừa toát lên vẻ điềm đạm, tháo vát của bác sĩ, đồng thời lại mang nét hào sảng của dân tộc du mục, dùng ngôn ngữ hiện đại để nói là rất đẹp trai, rất gợi cảm, khiến người ta cảm thấy có sức sống mãnh liệt.
Mẹ Thành Cương là người dân tộc Hán, cũng rất đẹp, nhưng em biết là thế gian này có rất nhiều phụ nữ đẹp, nhưng đàn ông đẹp trai, rạng ngời lại rất ít, hơn nữa phụ nữ sau khi đã có bạn trai, đặc biệt là sau khi kết hôn, số đàn ông theo đuổi cô ta sẽ chẳng còn bao nhiêu nữa.
Nhưng đàn ông lại khác, kể cả đã yên bề gia thất thì vẫn có các cô gái trẻ theo đuổi, cộng với việc bố Allan mang dòng máu nước ngoài, tướng mạo không giống người bình thường, thế nên càng thu hút hơn, luôn có các cô gái trẻ theo đuổi.
Có thể tưởng tượng ra việc mẹ cậu ấy sẽ lo lắng đến mức nào. Có một người chồng mà ai gặp cũng yêu vừa là điều may mắn nhưng cũng là điều bất hạnh biết bao, vì anh ta sẽ phải đối mặt với nhiều cám dỗ hơn so với bình thường, còn vợ anh ta thì có nhiều lo lắng hơn với người bình thường. Thế nên câu nói mẹ Allan hay nói nhất là: “Được người ta yêu là một niềm hạnh phúc, yêu người ta cũng là một niềm hạnh phúc, nhưng có lẽ là niềm hạnh phúc lớn hơn.” Có thể đây là điều tâm đắc của bà bao năm, cũng có thể là cách để tự an ủi mình. Trên thế gian này, có thể anh không kiểm soát nổi việc người khác yêu anh, nhưng anh có thể kiểm soát tình yêu của mình đối với người khác. Nếu anh coi việc yêu người khác là một niềm hạnh phúc thì gần như anh có thể giành được niềm hạnh phúc này, trừ phi cả cuộc đời anh không gặp được người nào xứng đáng để anh yêu.
Khi chuyển nhà đến thành phố K, bố mẹ Allan đã có một cậu con nuôi tầm bảy, tám tuổi. Họ chuyển đến thành phố K là vì đứa con này, vì họ không muốn để mọi người biết đó không phải là con đẻ của họ, sợ những lời dị nghị của mọi người ảnh hưởng đến đứa trẻ.
Allan sinh ra ở thành phố K, rất xinh xắn, dễ thương, giống bố y như đúc, mọi người đều gọi cậu là “bé Tây”. Cô thường sang nhà cậu ấy chơi, bế và dỗ dành cậu ấy, cậu ấy cũng rất quý cô.
Bố mẹ Allan thường đi với nhau, dắt theo hai đứa con ra sông chơi hoặc hóng mát. Bố cậu bơi cùng cậu con trai lớn, mẹ thì ôm cậu ngồi trên bờ xem. Hồi ấy có rất nhiều người chạy đến xem hai “người Tây” này, đặc biệt là “bé Tây”, ai cũng thích bế bé.
Sau đó, Allan lớn thêm chút nữa, bố mẹ cậu cũng cho cậu xuống sông bơi. Bố cậu lấy dây vải buộc cái phao lên người cậu, dây vải thắt ở thắt lưng, phao bơi lủng lẳng ở mông, nhìn như chú thiên nga nhỏ đang mặc váy trong vở ba lê Hồ thiên nga vậy. Trước khi xuống nước, lên bờ, Allan sẽ mặc “váy thiên nga” và đi đi lại lại khiến rất nhiều người phải đứng lại xem.
Mẹ Allan biết chơi đàn accordion, trong khi bố cậu lại hát rất hay, có lúc gia đình họ vợ chơi đàn, chồng hát khiến mọi người vô cùng ngưỡng mộ. Trong mắt rất nhiều người, có thể nói gia đình họ là hình mẫu của một gia đình hạnh phúc. Mẹ cậu ấy là cô giáo dạy đàn accordion của cô, hồi đầu cô đến nhà họ là để học đàn.
Người ta thường nói “ruồi không bậu vào quả trứng nứt”, ý muốn nói rằng người thứ ba thường chen chân vào gia đình vợ chồng bất hòa. Có lẽ đối với những cô gái tuổi cao một chút hoặc những cô bắt đầu nghĩ về chuyện hôn nhân là như vậy, nhưng trên thực tế có rất nhiều cô gái yêu người đã có vợ không phải vì người đàn ông này có mâu thuẫn với vợ, khiến họ muốn tranh thủ thời cơ, mà hoàn toàn ngược lại, vì những người đàn ông đó rất yêu vợ. Có lẽ suy nghĩ của các cô gái này là, anh ta đã yêu vợ mình như thế, nếu anh ta yêu mình thì chắc chắn cũng sẽ trân trọng mình.
Bất luận các cô gái khác có suy nghĩ gì, tóm lại là cô đã đem lòng yêu bố Allan, ngoài việc ông ấy quá đỗi đẹp trai, rất phù hợp với quan niệm thẩm mỹ của cô thời ấy, còn do ông ấy rất dịu dàng với vợ. Một người đàn ông đẹp rạng ngời, dịu dàng, yêu vợ, chỉ điểm này thôi đã có thể khiến bao cô gái phải điêu đứng.
Bố Allan đã trở thành cảm hứng sáng tác của cô, cô đã làm rất nhiều thơ về ông ấy, rồi còn viết rất nhiều thư nữa, nhưng cô chưa bao giờ cho ông ấy đọc những lá thư đó, mà chỉ gửi cho ông ấy đọc một số bài thơ thôi. Sau khi đọc thư của cô, bố Allan đã tìm cơ hội trả lại cho cô và nói: “Cô bé à, em rất có khiếu văn chương, em sẽ trở thành nhà thơ lớn và sẽ gặp “người ấy” trong thơ của em, hãy giữ lại cho cậu ấy nhé.”
Hồi ấy, việc một cô gái chưa chồng theo đuổi một người đàn ông đã yên bề gia thất mà bị người ta biết thì là chuyện tày trời, chắc chắn ai cũng sẽ rủa cô gái này là hạng người vô liêm sỉ. Nhưng bố Allan rất kín kẽ, không nói cho ai biết chuyện này. Sau khi mọi chuyện đã trôi qua, đến tự bản thân cô cũng cảm thấy nực cười trước sự ngông cuồng của mình, cô mới kể cho mẹ cậu ấy, mẹ cậu ấy rất thấu hiểu và nói bà rất may mắn, bà cũng tin là nhất định cô sẽ tìm được “người ấy” trong thơ. Cô và mẹ Allan sau này đã trở thành bạn thân của nhau.”
Ngải Mễ nghe rất say sưa, liên tục giục cô Tĩnh Thu kể tiếp, nhưng cô không kể nữa mà chỉ nói: “Mẹ Allan là một người phụ nữ hạnh phúc và dũng cảm, chắc chắn là bà rất lo lắng, sợ bị các cô gái như thiêu thân hạ gục, nhưng bà đã không để mối lo lắng này hủy hoại hôn nhân và tình yêu của bà.”
“Thế sau đó cô có gặp được “người ấy” của cô không?”
“Vai trò của cô trong câu chuyện này không quan trọng, cô chỉ muốn để em biết rằng, em yêu Allan không những cần dũng khí mà còn cần cả trí tuệ. Từ nhỏ cậu ấy đã được rất nhiều cô gái thích, khi còn đang học ở trường K, thường xuyên có hàng đàn con gái bao vây lấy cậu ấy, trêu đùa cậu ấy. Lúc đầu có thể chỉ vì tướng mạo của Allan khác với người bình thường, xuất phát từ sự tò mò mà trêu cậu thôi. Lớn lên chút nữa có cô đã yêu thầm Allan, có lẽ đến bản thân họ cũng không biết, họ thường chạm vào cậu ấy một cách vô tình hay hữu ý. Họ sẽ vỗ vai, vẹo má cậu, đẩy cậu từ lòng cô này sang lòng cô kia, nhìn cậu đỏ mặt.
Thỉnh thoảng những cô gái trêu cậu vì cậu mà xích mích với nhau, cô giáo không biết liền phê bình Allan, nhưng bất luận cô giáo đổ oan thế nào, cậu cũng không vạch tội các cô ấy, thế nên cô giáo sẽ mách bố mẹ cậu. Bố mẹ cậu hỏi, cậu sẽ nói thật, nhưng cậu không cho bố mẹ nói với thầy cô. Hồi ấy Allan còn rất nhỏ, thế nên chỉ có thể nói là bẩm sinh cậu đã ga lăng. Nhưng những cô gái được Don Juan ga lăng bảo vệ cũng vì thế lại càng thích trêu Don Juan hơn.
Khi vào đại học, Allan còn nhỏ, thế nên bố mẹ cậu không cho cậu vào Đại học B mà học ở Đ᩠học L, vì có cô ở đó,có thể ngó nghiêng trông chừng giúp. Thực ra Allan là người trưởng thành sớm, và rất tự lập, mấy năm học đại học, gần như cô không bao giờ phải lo lắng chuyện gì. Nhưng cô biết có rất nhiều cô gái thích cậu ấy, một số người biết cô là đồng hương, là người quen của cậu ấy nên cũng tìm đến cô, hy vọng cô có thể tác động gì đó. Nhưng em cũng biết là chuyện tình cảm sao có thể giúp được.
Có thể cả cuộc đời Allan cũng sẽ giống bố cậu ấy, luôn có rất nhiều cô gái trẻ theo đuổi, dù cậu ấy tránh hay không, có bạn gái rồi hay chưa, kết hôn hay chưa kết hôn, đều vẫn có con gái thích cậu, theo đuổi cậu. Làm bạn gái của cậu sẽ luôn phải sống trong lo lắng, thấp thỏm. Cô nghĩ, cậu ấy sẽ như cha mình, luôn cố gắng xóa đi nỗi lo lắng và nghi ngờ trong em, nhưng dù sao thì cậu ấy không phải là em, không thể suy nghĩ và cảm nhận thay em được, thế nên mọi thứ phụ thuộc vào em. Nếu lo lắng quá nhiều sẽ mất nhiều hơn được, ở bên cậu ấy lại biến thành nỗi khổ đau.
Một cô gái với nhiều suy nghĩ phức tạp rất thích tự hỏi tại sao người mình yêu lại yêu mình như em, có thể trước mặt người khác, em sẽ rất tự hào và tin tưởng vào vẻ quyến rũ của mình, tin rằng người khác yêu mình là chuyện hiển nhiên. Nhưng trước mặt cậu ấy, có thể em sẽ mất tự tin một cách bất thường, điều đó có nghĩa là em không thể thuyết phục được mình rằng cậu ấy yêu em thật lòng.”
Ngải Mễ liền nói ra thắc mắc của mình: “Dường như cô… đang đi guốc trong bụng em vậy.”
“Thực ra mọi suy nghĩ của em đều được biểu hiện trên nét mặt em rồi. Em là cô gái cả nghĩ, thích phân tích, thích suy luận, nhưng đối với tình yêu lại không nên nghĩ quá nhiều. Take love for granted (Hãy coi tình yêu là chuyện hiển nhiên), enjoy it (tận hưởng tình yêu), but don’t dissect it (nhưng đừng giải phẫu tình yêu)”
