Đây là lá thư thứ chín anh viết cho em, anh đang nghĩ không biết phải viết đến lá thứ bao nhiêu em mới hồi âm. Nói đùa thôi, thật ra không sao đâu, anh biết em sẽ đọc.
Kể từ ngày từ biệt hôm ấy, không biết gần đây tình hình em sao rồi. Anh nhờ Tiểu Mễ hỏi thăm, con bé nói em sống rất yên ổn.Anh tin lời “yên ổn” mà Tiểu Mễ nói. Bởi vì Trần Niệm à, em khác mọi cô gái anh từng gặp.
Thời gian trôi đi nhanh quá, chỉ mới chớp mắt đã hết một năm. Anh định mỗi tháng gửi em một lá thư, nhưng không thể bởi vì anh thật sự bận quá.
Mọi chuyện ở Hi Thành đều ổn cả. Bắc Dã cũng sống rất bình yên, vẫn như anh nói trước đó, mỗi ngày cậu ấy đều lao động và học tập. Tháng trước họ lắp ráp thiết bị cho xưởng lắp ráp, tháng này mài linh kiện cho xưởng máy.
Cậu ấy rất thông minh, việc đến tay đều thành thạo. Hôm qua cậu ấy lại lập công. Linh kiện cậu ấy mài giúp xưởng máy có mức sai số thấp kỷ lục, chỉ còn 0,1 micromet. Anh không hiểu mấy thuật ngữ chuyên nghiệp như tỉ lệ hao mòn trong cơ khí, nhưng nghe đồng nghiệp quản lý họ nói, như vậy tương đương tiết kiệm cho xưởng máy của họ trên một triệu.
Anh đồng nghiệp đó còn nói, Bắc Dã rất hiểu chuyện, thái độ khác hẳn những người khác. Có kẻ buông thả sống không lý tưởng, thế nhưng cậu ấy lại rất cố gắng và nghiêm túc, muốn học hỏi, cũng muốn ra tù trước thời hạn.
Cậu ấy đã trưởng thành rồi, nghe nói có lần bạn cùng phòng giam của cậu ấy lén đọc thư em gửi cậu ấy. Cậu ấy vào tù lâu như vậy, đấy là lần duy nhất kích động, suýt nữa đánh nhau nhưng cuối cùng không làm vậy. Cậu ấy kiềm chế được.
Cậu ấy vẫn luôn có biểu hiện rất tốt, nhưng ít nói quá, cô giáo dạy văn hóa cho họ xấp xỉ tuổi cậu ấy, rất dịu dàng hiền hòa nhưng không tài nào cạy nổi miệng Bắc Dã. Cô ấy nói với anh, Bắc Dã học văn hóa cũng rất chăm chỉ, nhưng không tôn trọng thầy cô, trông thấy cũng không chào hỏi. Anh nói đùa, mắt nó mọc trên đầu, không nhìn thấy cô đâu.
Tuần trước anh đi thăm cậu ấy, hình như cậu ấy lại cao lên rồi. Trần Niệm, em có cao lên không? Nhưng người vẫn gầy như vậy, chắc hẳn em cũng thế.
Đúng rồi, có một vài việc phát triển đến hiện tại cũng có chút thành quả, muốn nói cho em biết. Bắt đầu từ năm trước, anh xin tổ chức hoạt động phòng chống bạo lực học đường, được các sếp rất coi trọng. Đến giờ đã có kết quả tốt. Xem ra, trên đời này không có vấn đề khó khăn không giải quyết được, chỉ có những việc không được chú trọng và dốc hết sức lực mà làm thôi.
Vì vậy anh thường nghĩ, nếu ban đầu vào lúc Tăng Hảo và Ngụy Lai gây ầm ĩ tới Cục, có ai đó, ví dụ như anh, chú tâm và dốc hết sức lực, có phải sẽ không xảy ra những chuyện sau này không.
Trần Niệm, chung quy anh vẫn nợ em. Đến bây giờ, anh vẫn muốn nói một tiếng xin lỗi em.
Bởi vì dễ dàng hứa hẹn, bởi vì phụ lòng tin của em, bởi vì không bảo vệ tốt cho em; đến mức em mang thái độ nghi ngờ với tập thể nơi anh làm việc, đến độ em lạc lối trong lúc đơn côi nhất.
Nhưng anh biết, em sẽ lại hờ hững nói, không phải là việc của mình anh. Em luôn bình thản như vậy, em luôn nhìn thấu hết thảy mọi chuyện.
Có điều Trần Niệm à, anh thường nghĩ, anh rất muốn biết hiện giờ em còn tin tưởng hay không? Tin tưởng chân, thiện, mỹ; tin tưởng vào việc “tin tưởng” bản thân.
Nếu vẫn vậy, anh cảm kích vô cùng.
Trịnh Dịch
Ngày 29 tháng 10 năm 2016
…
Cảnh sát Trịnh:
Xin chào.
Thoắt cái đã bốn năm đã trôi qua.
Cầm bút lên lại cảm thấy không biết nên nói gì. Chuyện học hành vẫn thuận lợi, em đang học lên thạc sĩ.
Em viết lá thư này vì cảnh sát Tiểu Diêu nói, trong thời gian tha bổng, Bắc Dã rời Hi Thành tới vùng khác, em phải viết bản tường trình để chứng minh tình trạng của em và anh ấy là bình thường, và tích cực hướng về phía trước. Em không biết thư từ có được xem như bản tường trình không.
Hồi cuối tháng Tám đi đón Bắc Dã, em không thấy anh. Cảnh sát Tiểu Diêu nói anh đến Bắc Kinh họp hành rồi.
Nói đến việc đi đón anh ấy, có một chuyện nhỏ. Lúc anh ấy đi ra, hai tay trống trơn, ngoài một bộ quần áo thì không có gì cả. Khi đó em rất lo lắng, sợ quần áo em mua không vừa người, không ngờ anh ấy mặc vừa khít. Em nghe nói, người ra tù phải đốt quần áo cũ, như thế có thể xóa bỏ vận xui; nhưng anh ấy nói khỏi cần.
Anh ấy bảo, không bao giờ đốt quần áo nữa. Còn nói, đốt quần áo cũng không đốt được những chuyện con người đã làm, những nơi đã đi qua. Em nói được.
Ngày hôm ấy vẫn như ở ngay trước mắt, kết quả hai tháng đã trôi qua rồi. Cảnh sát Tiểu Diêu lại gọi điện thúc giục bản tường trình. Em nghĩ, bản tường trình cũng để cho anh xem, phải “bình thường”, phải “tích cực hướng về phía trước”, bèn viết cho anh lá thư.
Mấy năm nay anh vẫn viết thư cho em, thật ra em rất biết ơn, bởi vì anh luôn nhắc tới chuyện Bắc Dã. Em lo anh ấy không được ai quan tâm. Nhận được thư của anh, em biết anh đến thăm anh ấy thường xuyên, ấy vậy mới an tâm.
Em không hồi âm vì em không muốn nói chuyện với anh. Em biết anh đang giúp hội La Đình nên thầm cảm thấy bất bình, tại sao không ngăn cản Ngụy Lai từ sớm, tại sao còn phải giúp lũ La Đình?
Chúng nó lần lượt được cho cơ hội, nhưng những gì em và Bắc Dã gặp phải lại là đau khổ.
Đêm bốn năm trước ấy, em căm hận thành phố đó, căm hận từng người tại thành phố nơi em sinh ra, kể cả anh, kể cả người mẹ ở thành phố xa tít tắp kia, kể cả em – đứa con gái muốn trưởng thành lại luôn nhỏ yếu, kể cả những đối thủ cùng trang lứa không biết dựa vào sự chở che và quyền thế ai mang tới mà còn đáng sợ hơn cả người trưởng thành.
Nhưng cảm xúc đêm đó đã dần nhạt phai, giờ đây không thể diễn tả chính xác được. Bởi vì thời gian đã mài mòn nó, mỗi khi em quay đầu nhìn lại, em cho rằng mình sẽ thấy buồn thương, nhưng những gì quãng thời gian đó để lại cho em là cây dâu, đèn đường, xích đu, hoa khuyên tai, ô mai, kẹo dẻ hình gấu, và cả hương bánh mì nướng giữa buổi trời chiều.
Có lẽ bởi vì đêm đó em ngủ trên giường của anh Bắc Dã, anh ấy ôm em, sớt chia một nửa đau thương. Em cảm thấy, anh ấy đã đỡ đần hơn nửa. Nhưng, không ai trong các anh hiểu được những trải nghiệm ấy.
Chỉ có anh ấy và em hiểu.
Em đã quên lũ La Đình từ lâu lắm rồi, nhưng cũng không thể nói là tha thứ.
Học luật nhiều năm như vậy, đã chứng kiến điều tốt, cũng nhìn thấy điều xấu.
Trên lớp có nhắc đến tội phạm thanh thiếu niên, thầy dạy luật luôn nói, xử phạt kiểu trút giận sẽ phạt nặng hơn tội, phá hỏng nền móng của luật pháp. Đặc biệt là thanh thiếu niên, mất đi tất cả vào thời điểm cần học hỏi tìm tòi và đắp nặn nhân sinh quan nhất, ra xã hội càng dễ dàng bước lên con đường lệch lạc, làm bẩn xã hội. Hơn nữa, luật pháp là nhân tính, khi nó trừng phạt tội phạm, đồng thời cũng để lại hy vọng lớn nhất cho xã hội.
Thật ra em không đồng ý khi thầy giáo đứng ở góc độ người bị hại tô điểm cho pháp luật. Bởi vì chỉ có một bộ phận người có hy vọng.
Nhưng mẫu thuẫn chính là, mỗi khi em nhớ tới Bắc Dã, em lại hy vọng pháp luật bao dung với anh ấy hơn chút.
Anh nói xem, con người có phải dối trá lắm không.
Không lâu sau đó, em nhận được thư xin lỗi của La Đình. Tâm trạng lúc đó rất bình thản. Em không suy nghĩ gì cả. Em cảm thấy cô ta đã trở về trạng thái ấy là kết quả tốt. Về phần tha thứ hay không, em không nghĩ tới vấn đề này.
Đến giây phút này đây, em vẫn cảm thấy không công bằng với những thương tổn của người bị hại. Nhưng đồng thời em cũng phải thừa nhận, nếu ngay cả pháp luật cũng bị chỉ trích, sụp đổ hoàn toàn, thế giới này sẽ trở nên điên cuồng và khủng khiếp.
Em không muốn như vậy.
Em nghĩ, em của hiện tại chỉ tìm một điểm thăng bằng giữa hai bên.
Hồi bé em cho rằng không phải đen tức là trắng, không có vùng trung gian; cũng cho rằng một chấm đen sẽ đen hết, một chấm trắng sẽ trắng phau.
Nhưng khi lớn lên tiếp xúc với rất nhiều người và vô số việc, em phát hiện con người là loài động vật phức tạp nhất trong giới tự nhiên, nhân cách của anh ta có thể mang nhiều mặt; dối trá và chân thật, ác độc và thiện lương, xấu xí và tốt đẹp, có lẽ đều tồn tại trong tim anh ta.
Không, phải nói là chắc chắn đều tồn tại trong một trái tim.
Trên đời không có một trái tim con người nào chỉ mang chân, thiện, mỹ; chỉ có chính diện mà không có mặt trái đối lập với nó.
Chưa từng có người như vậy.
Trái tim con người đấu tranh chẳng qua chỉ vì tìm kiếm điểm cân bằng kia thôi.
Như thể nhiều năm trước, em nhắc tới bộ phim kia, em mang dao, em nảy sinh ý niệm muốn giết Ngụy Lai, đây là một ác niệm.
Như thể nhiều năm trước, Bắc Dã muốn hoàn thành kế hoạch, nảy sinh ý niệm muốn giết Lại Tử, đây cũng là ác niệm. Nhưng khi gặp Lại Tử lại không đành lòng ra tay, về sau lại đập vỡ đầu cậu ta trong men rượu và cơn phẫn nộ.
Chúng ta đều đang tìm kiếm, đôi khi lạc lối, đôi khi sẽ trở về.
Bắc Dã nói mấy năm qua là tốt cho anh. Phán quyết ấy đã kéo anh về từ cuộc đời hỗn độn và lệch lạc.
Em không biết có phải anh ấy đang an ủi em không, nhưng quả thật anh ấy đã trở nên chín chắn rồi.
Điều không thay đổi chính là, dù là năm năm trước hay năm năm sau, anh ấy vẫn là người bền bỉ và dịu dàng nhất mà em đã từng gặp, hệt như ngọn đèn đường soi tỏ buổi hoàng hôn.
Đã từng, mỗi khi nghĩ đến việc anh ấy mất tự do, dò dẫm ở nơi tối tăm mù mịt, nhưng trong thư gửi em lại viết mọi điều tốt đẹp trong cuộc đời: Con chim nhỏ bay qua cửa sổ, nó mang bộ lông vũ màu xanh biếc; đóa hoa nhỏ nở giữa kẽ tường với cánh hoa màu hồng… Em nghĩ thôi đã muốn rơi lệ.
Anh nói xem, sao anh ấy có thể tốt đến vậy?
Hôm qua anh ấy đưa em đi xỏ lỗ tai, giữa đường anh ấy bỗng nhìn lên trời, nói với em: Đồ nói lắp, em nhìn đi. Đám mây kia có giống hình trái tim không?
Em ngẩng đầu nhìn, giống thật.
Cơn gió thổi qua. Ôi, chuyển thành đóa hoa rồi. Anh nói, nó giống đóa hoa em vẽ trên tai hôm ra tòa.
Đúng vậy, giống thật đấy.
Đã từng, trong tiềm thức em đã oán trách anh, nhưng về sau em phát hiện, căn nguyên ở chính bản thân mình. Mọi quyết định của con người cuối cùng đều do bản thân, không liên quan tới người khác.
Mấy năm nay em đã nghĩ vô số lần, nếu hôm ấy sau khi đâm Ngụy Lai bị thương, em gọi điện cho anh chứ không đi tìm Bắc Dã, liệu mọi chuyện có gì khác biệt. Có phải mùa hạ ấy, không phải kinh hoàng sợ hãi, ngày đêm sống trong lo sợ nữa. Mà những năm về sau có phải cũng không cần sống cực khổ như vậy?
Nhưng, không có “nếu”.
Dù thời gian có đảo ngược, em cũng sẽ không gọi điện cho anh, em cũng sẽ đi tìm anh ấy không hề chùn bước, đây là bản năng rồi. Bởi vì, anh ấy là người duy nhất em tin tưởng trên đời, đây là phó thác bằng cả sinh mạng.
Bọn em chia sẻ niềm vui, chia sẻ khổ nạn. Bọn em chia sẻ ánh sáng, cũng chia sẻ bóng tối.
Em nhớ hồi đó anh ấy vốn quen hỏi em: “Em có tin anh không?”
Đương nhiên em tin.
Mỗi khi anh ấy hỏi, em càng tin thêm một chút.
Anh ấy nói em không giết người, em liền tin em không làm vậy. Đây là sức mạnh giúp em có thể kiên định bước đi trên con đường pháp luật này. Chưa từng có một ai bảo vệ em như thế, bảo vệ nội tâm em không bị bóng đen xâm nhập, bảo vệ linh hồn em hoàn toàn tinh khiết.
Nhưng không ai ngờ rằng, người bảo vệ em lại phải đích thân trải qua khổ nạn chứ?
Anh ấy từng nói, hy vọng có ngày em hiểu được ý nghĩa của việc nhìn lên bầu trời sao, bởi vì anh ấy mà em dần sáng tỏ.
Trong một lá thư anh hỏi em còn tin tưởng hay không? Tin tưởng chân, thiện, mỹ; tin tưởng vào việc “tin tưởng” bản thân.
Cảnh sát Trịnh, chỉ vì có Bắc Dã, em vẫn tin tưởng.
