Cố chấp và hung hăng chống lại những thứ đang đè xuống mình, đó chính là sức mạnh trong cốt tủy cô, nhưng lại không phải bản tính trời sinh. Giống như thân cây bị chém, ở vết nứt sẽ ứa chất dịch bao bọc vết thương, để bớt đau đớn, để tiếp tục tồn tại. Đứng trước tình trạng thiếu thốn, thảm thương, mất mát của cuộc sống, nếu không thể chạy trốn hay né tránh, thì đành phải gánh vác, nhẫn nại và khuất phục. Cần tích lũy sức mạnh, nếu không sẽ ngã bẹp ra đất, và sẽ bị những thứ đang đè xuống kia ấn nhồi quất đập. Cho đến khi nát nhão.
Cô đã từng gặng hỏi bà nội, khi nào mẹ quay về. Dần dần thôi hỏi, biết rằng sẽ không có câu trả lời. Mười năm sau mới gặp lại mẹ lần nữa. Bấy giờ cô còn nhỏ, không thể ngờ tới những sắp đặt của thời gian. Bà nội nuôi dưỡng cô, cha suy sụp bây lâu rồi cũng đến lúc sinh bệnh. Nằm viện dài ngày, tiền bạc khánh kiệt, ra viện thì nằm liệt giường ở một căn phòng nhỏ trong nhà. Cứ thế hơn một năm rưỡi thì mất.
Cái chết đến lặng lẽ. Để mất mát và khốn khó cho người ở lại. Vò võ đêm trường, bà nội khóc đến lả người đi trên ghế, hễ tỉnh lại máy móc bật dậy, bổ nhào đến bên quan tài kêu gào thảm thiết, liên tục như thế tới tận sáng. Đây là lần đều tiên cô chứng kiến sức mạnh của nỗi đau, nó hàm chứa sự bền bỉ và kích động to lớn. Nhưng Khánh Trường không rơi lấy một giọt nước mắt. Quan hệ giữa cô với cha luôn hờ hững. Có lẽ cha cũng âm thầm oán hận và cố tình xa cách, bởi cô có khuôn mặt giống mẹ. Còn cha trong mắt cô, chỉ là một người đàn ông gục ngã vì cuộc sống nghèo đói và hôn nhân thất bại, không sao gượng dậy được nữa.
Mười hai tuổi. Bà nội qua đời. Nương nhờ nhà chú ba năm.
Chú bận buôn bán, vắng nhà dài ngày. Thím và các em giày vò cô, cuộc sống rất chật vật. Đồ ngon trên bàn ăn chỉ mình cô không được đụng đũa. Quần quật làm việc nhà, thi thoảng vẫn bị móc máy đay nghiến. Thím là người bộ dạng hung ác tính tình cay nghiệt. Càng là người gần gũi càng ít động lòng thương xót. Dù nói cho đúng ra bấy giờ thím sống cũng không dễ dàng gì, hôn nhân nhìn chung không hạnh phúc. Nhưng hồi nhỏ cô không hiểu được. Đôi lúc thím nói năng nanh nọc quá khiến cô nổi tính hung, hai người cãi cọ gay gắt, còn động chân động tay. Cô bỏ nhà đi, bắt đầu trốn học. Đêm khuya về không ăn cơm, bác gái hàng xóm dẫn cô vào căn bếp nhỏ nhà mình, đổ nước vào cơm nguội, quấy thành cháo, lại chan thêm ít tương và nước thịt cho cô ăn. Đây là món duy nhất cô thấy ngon trong kí ức thời niên thiếu.
Bác gái nói, con bé bướng bỉnh ăn nhờ ở đậu này, không có cha mẹ thật khổ quá. Những nhận xét không né tránh ấy khiến trái tim cô bức bối và cứng rắn thêm mỗi ngày. Thái độ cảnh giác, ánh mắt thù địch với người ngoài, nỗi thất vọng, nghi ngờ và chống đối tình cảm dĩ nhiên không phải chỉ hình thành trong ngày một ngày hai. Đó là một quá trình lâu dài, mài gọt và rõ nét dần.
Mười lăm tuổi. Ông chú chẳng còn cách nào khác hơn là đưa cô vào trường nội trú, từ đó cô ở lại kí túc suốt, kì nghỉ cũng không muốn về nhà, không có nơi nào để đi, bèn lang thang ngoài đường, trung tâm thương mại, thư viện, nhà ga chỉ để lấy một ít hơi ấm và không khí của đám đông. Gần như lẽ tất nhiên, cô bắt đầu cặp kè với các nam sinh cấp ba. Khánh Trường có sức hấp dẫn bẩm sinh, người ta khó lòng từ chối nhu cầu tình cảm mãnh liệt mà sâu sắc của cô. Đôi lúc qua đêm ở nhà ai đó. Cũng thường xuyên được các cậu con trai hơn tuổi quan tâm chăm sóc.
Cô trưởng thành sớm. Cuộc sống thiếu thốn không thể khắc phục, cũng không thể vượt qua.
Năm ấy, mẹ từ Thâm Quyến trở về thăm cô. Trọ ở nhà nghỉ gần trường cô học.
Khuôn mặt mẹ không thay đổi nhiều. Áo liền váy, tóc đen nhánh mượt như mây. Hương vị quen thuộc riêng có của mẹ, của người phụ nữ trẻ ngồi bên giường cô khóc nức nở năm hai mươi sáu tuổi. Khi gặp lại, mẹ đã ba mươi sáu. Vừa ly hôn lần nữa, có thêm một đứa con trai, nhưng vẫn muốn tái giá. Mẹ là người sôi nổi, coi cuộc sống như một lộ trình mạo hiểm liên tục. Luôn trong trạng thái di chuyển.
Ăn cơm ở nhà hàng nhỏ, không có chuyện gì để nói. Khánh Trường mặc đồng phục, sơ mi trắng váy xanh lam, gầy gò lạnh nhạt. Cuộc sống bơ vơ và yêu đương sớm đã nhum nét đăm chiêu lên khuôn mặt cô. Người đàn bà đứng tuổi ngồi đối diện rõ ràng là xa lạ, họ không còn hiểu được cuộc sống của nhau nữa, vì sao phải gặp lại. Mẹ đang ở chỗ ngoặt của cuộc đời, sực nhớ đến đứa con gái bất hạnh, cho rằng hai bên có thể thương xót nhau chăng. Không. Cô không thương xót gì mẹ hết, cũng như mẹ chưa từng thương xót cô. Thương xót là thứ cảm xúc hàm chứa ít nhiều khinh bỉ. Cô không còn tin tưởng vào tình cảm con người.
Cô không nói một lời, mẹ thì kích động và phẫn nộ, kêu lên, Khánh Trường, vì sao con lại đối xử với mẹ như thế. Mẹ vẫn chưa sửa được tính tình bột phát xưa kia, cầm đĩa thức ăn trên bàn ném bừa xuống đất, mảnh vỡ bắn tung tóe. Cô lạnh lùng nhìn, mép khẽ nhếch lên mai mỉa. Khơi gợi được phản ứng dữ dội ở đối phương, dù là hận, cũng là chứng cứ cho thấy tình cảm vẫn còn. Cô chỉ cần có thế.
Cô đứng dậy định đi, nhưng mẹ kéo lại. Mẹ kiên trì bắt kt theo về chỗ nghỉ. Cô tháo giày cởi áo, nằm xuống giường, im lặng quay mặt vào tường. Thật lòng cô không biết phải nói gì với người mẹ đột nhiên xuất hiện này nữa, bỗng dưng cảm thấy mệt mỏi ghê gớm, cứ thế ngủ thiếp đi. Sáng sớm lơ mơ tỉnh dậy, mẹ nằm đằng sau đang ôm lấy cô, như hồi cô còn trẻ con, nhẹ nhàng lướt tay qua tóc, vai, cánh tay cô, xót xa và yêu thương. Trong tiếng khóc rấm rức cố nén của mẹ chứa đựng ân hận, bi ai và cả bất lực. Đối với cuộc sống của chính mình lẫn Khánh Trường, mẹ không làm được gì khác hơn là buông xuôi và khuất phục.
Khánh Trường giữ nguyên tư thế, giả vờ ngủ, không nói một lời, nhìn bức tường còn mờ tối, nước mắt lặng lẽ thấm xuống gối. Bỗng nhớ tới ngôi đình trên đỉnh núi trong chuyến đi Lâm Viên mùa hè năm năm tuổi, cô đứng bên vách kính có bóng mẹ phản chiếu. Một con chim trắng ngậm cá bay vụt qua đời họ rồi biến mất không tăm dạng. Cuộc sổng này, sau những kì tích dũng cảm ngắn ngủi là sự quẫn bách và mệt mỏi kéo dài. Nhưng quãng thời gian khổ sở vẫn là quá lâu. Lâu đến nỗi không có kết thúc, lâu đến nỗi không thấy quá khứ, không thấy tương lai. Chỉ có mất mát của hiện tại, giày vò khó chịu, đành gồng sức lên mà chống đỡ.
Cô đã trưởng thành, không còn là cô bé ngây thơ dễ dàng tin vào kì tích và mong mỏi lời hứa hẹn nữa. Lòng thôi thúc mãnh liệt, chỉ muốn quay ngay lại ôm chầm lấy mẹ và cùng khóc, muốn nói với mẹ, mẹ ơi, đừng rời xa con, mang con theo với, dẫn con đến thành phố của mẹ, để hai mẹ con sống với nhau, không bao giờ chia cách nữa. Nhưng muôn vàn tiếng gọi trong lòng cuối cùng chỉ hóa thành nỗi tuyệt vọng câm lặng. Cô biết mẹ không đủ sức sắp xếp lại cuộc sống mà họ đang đối mặt. Bản thân cô thì nhỏ nhoi yếu ớt. Chỗ đứng chật hẹp thế này, ngoài việc nhẫn nại chịu đựng ra cô chẳng biết vòng tránh vào đâu được.
Trời đã sáng, mẹ nhỏm dậy thu dọn hành lý chuẩn bị rời đi. Lại một lần nữa ôm lấy Khánh Trường từ sau lưng, hôn lên tóc cô. Khánh Trường nhắm mắt nín thở, lắng tai nghe tiếng bước chân xa dần cùng tiếng đóng cửa khẽ khàng. Âm thanh ấy khiến tim cô tan nát. Cô đứng dậy nhìn căn phòng xa lạ lờ mờ ánh lam. Trên bàn có một bức thư và tiền mẹ để Iại. Cô cho tiền vào túi váy, thư thì vo viên và ném thẳng vào thùng rác.
Trong gương, cô thấy mặt mình bỗng chốc già sọm đi. Khuôn mặt của một phụ nữ trưởng thành, in dấu xói mòn của nước mưa và thất vọng.
Đẩy cửa ra, băng qua hành lang khách sạn. Vì đã biết nỗi cô độc là thế nào, lúc này cũng không thể trốn tránh nó được. Mỗi phần trên cơ thể đều bị đâm thủng và đập mạnh. Ý thức vụn vỡ và cảm giác tan nát đang hủy hoại cô. Tưởng chừng trên trái đất chỉ có mình cô, không còn ai khác. Cô chưa bao giờ thấy lòng bừng bừng nổi loạn như thế, muốn chống đối lại tất cả như thế. Ước sao nhốt được trái tim vào lồng sắt, để khỏi ai hay bất cứ thứ gì đến làm tổn thương.
